Μεταβυζαντινές Εκκλησίες Κάτω Νευροκοπίου

Μετά την κατάληψη της Δράμας το 1373, ο χριστιανικός πληθυσμός της ευρύτερης περιοχής δοκιμάζεται σκληρά. Φόροι, βία, απειλές κατά της ζωής , τις οποίες ενίσχυαν οι επιδρομές ληστών που ζούσαν στα βουνά της περιοχής, ιδιαίτερα στις πλαγιές του Φαλακρού όρους (Μποζ –  Νταγ). Έτσι περιορίσθηκαν οι θρησκευτικές ελευθερίες και αδράνησε οποιαδήποτε σκέψη ανέγερσης νέων ναών, ενώ οι υπάρχοντες σιγά –σιγά εγκαταλείφθηκαν, με συνέπεια να γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα για αυτούς.

• 

• 

• 

Από τις αρχές τους 19^ου αιώνα, ο αέρας της Ελληνικής Επανάστασης, άρχισε να φυσάει στις ακόμα τουρκοκρατούμενες περιοχές.  Στο κλίμα αυτό ήρθε να προστεθεί και το διάταγμα Χατι Χουμαγιούν  (Hatti Humajun) το 1856, υπό την πίεση των ευρωπαϊκών δυνάμεων, με το οποίο οι χριστιανικοί πληθυσμοί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αποκτούν ίσα δικαιώματα με τους μωαμεθανούς, τόσο από θρησκευτικής άποψης, όσο και από νομικής.                   

• 

• 

• 

Έτσι από την δεκαετία του 1830 και μετά, στην περιοχή του Νευροκοπίου οικοδομούνται πολλές μεταβυζαντινές εκκλησίες, οι οποίες αποτελούν σήμερα και πόλο έλξης θρησκευτικού τουρισμού. Η ανέγερση ενός ναού επαφιόταν στην πρόνοια του Μητροπολίτη και την έγκριση της Υψηλής Πύλης και των χριστιανών ενοριτών, οι οποίοι συνέβαλαν με χρήματα και προσωπική εργασία.

Παραθέτουμε παρακάτω τις μεταβυζαντινές εκκλησίες,  της περιοχής Νευροκοπίου :

1. Ο Άγιος Νικόλαος του Περιθωρίου, χτίστηκε το 1835, σώζονται ξυλόγλυπτα εξαιρετικής τέχνης και εικόνες ανώνυμων αγιογράφων.
2. Οι Άγιοι Θεόδωροι της Κάτω Βροντούς, χτίστηκε το 1835, κοσμείται με εικόνες άγνωστου αγιογράφου.
3. Η Ζωοδόχος Πηγή τουΠεριθωρίου, χτίστηκε το 1835, στο τέμπλο του ναού υπάρχουν εικόνες του αγιογράφου Στέργιου, από το Νευροκόπι.
4.  Ο Άγιος Νικόλαος του Δασωτού, χτίστηκε το 1835.
5. Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος των Λευκογείων, χτίστηκε το 1836, κάποιες εικόνες του ναού αναφέρονται από το 1894.
6. Ο Προφήτης  Ηλίας του Βώλακα,  χτίστηκε το 1841, ενώ το πέτρινο κωδωνοστάσιο χτίστηκε το 1887.
7. Τα Εισόδια της Θεοτόκου του Παγονερίου, χτίστηκαν το 1835
8. Οι Ταξιάρχες του Ακρινού, χτίστηκαν το 1848, ενώ το τετράπλευρο κωδωνοστάσιο τους το 1884. Σώζονται πολλές τοιχογραφίες.
9. Ο Άγιος Νικόλαος του Βαθυτόπου, χτίστηκε στα μέσα του 19^ου αιώνα. Ως αγιογράφοι φαίνονται οι Στεργίου από το Νευροκόπι και Κυριαζής από τον Αίνο.
10. Ο Άγιος Γεώργιος του Κριθαρά, χτίστηκε ανάμεσα στο 1850-1870.
11. Η Κοίμηση της Θεοτόκου στο Δασωτό, χτίστηκε στο τέλος του 19^ου αιώνα.
12.  Η Κοίμηση της Θεοτόκου στο Λιβαδάκι, χτίστηκε το 1870.
13. Ο Άγιος Δημήτριος του Κ. Νευροκοπίου, χτίστηκε το 1866.
14. Ο Άγιος Γεώργιος του Οχυρού, χτίστηκε στο τέλος του 19^ου αιώνα.
15. Οι Ταξιάρχες του Γρανίτη, χτίστηκαν στο τέλος του 19^ου αιώνα.                             

  Πηγή : Γ.Κ Χατζόπουλος, Ιστορικά Ανάλεκτα της Εκκλησίας της Δράμας, ΔΕΚΠΟΤΑ Δράμας

Το Nevrokopi Info θα κάνει ειδικό αφιέρωμα σε κάθε Εκκλησία.